BẢO VẬT QUỐC GIA (P1): TƯỢNG THẦN SURYA.

10:39 21/03/2024

Để được gọi là Bảo vật quốc gia, các hiện vật cần đáp ứng các tiêu chí như: Là hiện vật gốc độc bản;  Là hiện vật có hình thức độc đáo;  Là hiện vật có giá trị đặc biệt liên quan đến một sự kiện trọng đại của đất nước hoặc liên quan đến sự nghiệp của anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu; hoặc là tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng về giá trị tư tưởng, nhân văn, giá trị thẩm mỹ tiêu biểu cho một khuynh hướng, một phong cách, một thời đại hoặc là sản phẩm được phát minh, sáng chế tiêu biểu, có giá trị thực tiễn cao, có tác dụng thúc đẩy xã hội phát triển ở một giai đoạn lịch sử nhất định... (Khoản 21, Điều 1 Luật di sản văn hóa sửa đổi 2009).

Từ năm 2012 đến nay, qua 11 đợt công nhận bảo vật quốc gia, đã có gần 30 hiện vật Văn hóa Óc Eo được công nhận là Bảo vật. Phần lớn các Bảo vật quốc gia mang đặc trưng Văn hóa Óc Eo là tượng thờ các vị Phật và các vị Thần ảnh hưởng của Văn hóa Ấn Độ. Các Bảo vật này hiện đang được lưu giữ tại các Bảo tàng và Ban Quản lý di tích (Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Long An, Bạc Liêu, Trà Vinh, Tiền Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang...)

Tượng Thần Surya đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử thành phố Hồ Chí Minh, được công nhận năm 2012 (Quyết định 1426/QĐ-TTg ngày 01/12/2012 (đợt 1). Tượng được tìm thấy tại Khu di tích Óc Eo - Ba Thê (An Giang). Tượng được chế tác bằng đá sa thạch, trong tư thế đứng (cao 90 cm; ngang 38,8cm). Khuôn mặt tròn, đầu đội mũ trụ hình bát giác, tai đeo khuyên, phía sau đầu là một vành tròn tượng trưng cho vầng thái dương. Y phục phủ dài trên tượng; phần cổ tay đeo trang sức. Hai tay đưa ngang ngực và đều cầm một nụ sen. Tuy nhiên tượng không còn nguyên vẹn. Tượng được định niên đại thế kỷ VI- VII(http://www.baotanglichsutphcm.com.vn/than-surya).

Surya là một trong 3 vị thần đứng đầu hệ thống thần thoại Veda gồm Agni (thần lửa) - Indra (thần Giông Tố) - Surya (thần Mặt trời), nguồn sáng và sức nóng của mặt trời là nguyên nhân của mọi quá trình phát triển sự sống trên trái đất (Lâm Quang Thùy Nhiên (2005), Tượng cổ bằng đá ở đồng bằng Nam Bộ - Luận án Tiến sĩ lịch sử Viện Khoa học Xã hội vùng Nam Bộ)./.

Ban Quản lý Di tích Văn hóa Óc Eo tỉnh An Giang